Monday, August 15, 2016

სასწორი

    სასწორის პატარა თანავარსკვლავედში ორი ღირსშესანიშნაობა იპყრობს ჩვენს ყურადღებას: პირველი - α ვარსკვლავია, რომელიც ბრწყინვალებით ოდნავ ჩამოუვარდება ამავე თანავარსკვლავედის β ვარსკვლავს.

სურ. 128. სასწორის თანავარსკვლავედის საინტერესო ობიექტები

    ბინოკლშიც კი შესანიშნავად მოჩანს, რომ მთავარ 2m,8 ცხელ, ცისფერ ვარსკვლავს დიდ მანძილზე (რკალის 5 მინუტი) 5,3 ვარსკვლავიერი სიდიდის მოყვითალო თანამგზავრი ჰყავს (სურათი 129). ორივე მნათობს მსგავსი საკუთარი მოძრაობები აქვთ, თუმცა მათ შორის არსებული უზარმაზარი მანძილი, ცოტა არ იყოს, საეჭვოს ხდის მათი ფიზიკური კავშირის არსებობას.

სურ. 129. სასწორის თანავარსკვლავედის α ვარსკვლავი

      სასწორის δ ვარსკვლავი – კარგად შესწავლილი ბნელებადი ცვალებადია. მასზე საინტერესო დეტალებია ცნობილი: ზომის მიხედვით, ორივე კომპონენტი თითქმის ერთნაირია – რადიუსით 2,4 და 2,5 მლნ კმ შესაბამისად; მაგრამ მათ შორის მცირე – ცხელი, ცისფერი გიგანტია, რომელიც მზეზე 2,7-ჯერ უფრო მძიმეა, ხოლო დიდი მნათობი - კაპელას მსგავსი ყვითელი გიგანტია, რომელიც მზეს მასით მხოლოდ 1,2-ჯერ აღემატება. ვარსკვლავთა ცენტრებს შორის მანძილი მხოლოდ 8,6 მლნ კმ-ს შეადგენს, ხოლო გარემოქცევის პერიოდი 2,33 დღე-ღამეა. დედამიწელი დამკვირვებელი ხედავს, თუ როგორ სუსტდება სასწორის δ-ს ბრწყინვალება 4m,8-დან 5m,9-მდე,  რადგან  ყვითელი  ვარსკვლავის ნათობა უფრო ნაკლებია, ვიდრე ცისფერისა. შეინიშნება ასევე მეორადი მინიმუმიც - დაახლოებით 0m,1 სიღრმით.

No comments:

Post a Comment