Wednesday, August 17, 2016

ჰიდრა

    სპიკას ქვემოთ, დაახლოებით 10˚ მანძილზე, ორი 3m ვარსკვლავი მოჩანს, ზოგჯერ კი - მხოლოდ ერთი. ცოტა უფრო კაშკაშა ვარსკვლავი გახლავთ ჰიდრას γ, ხოლო პერიოდულად დაფარული – ჰიდრას R, გრძელპერიოდიანი ცვალებადი.

სურ. 142. ჰიდრას თანავარსკვლავედის საინტერესო ობიექტები

     ჰიდრას კიდურა γ ვარსკვლავის მარცხნივ ჰიდრას R, გიგანტური, ძალზე ცივი ვარსკვლავია, რომელსაც სპექტრში მკვეთრად ნათელი ემისიური ხაზები აქვს. თავისი ფიზიკური თვისებებით ძალიან ჰგავს ვეშაპის მირას. ჰიდრას R-ს ბრწყინვალების ცვლებადობის ამპლიტუდა ძალზე დიდია - 3m,5-10m,9 ფარგლებში. ერთი მაქსიმუმიდან მეორემდე 387 დღე გაივლის, თუმცა ის მაინც ტიპიური გრძელპერიოდიანი ვარსკვლავია და იმავე მიზეზებით "იცვლება", რაც ვეშაპის მირას მაგალითზეც განვიხილეთ (სურათი 143).

სურ. 143. ჰიდრას R ვარსკვლავის ბრწყინვალების ცვალებადობის მრუდი

ჰიდრას μ-ს მახლობლად პლანეტური ნისლეული განთავსდება. თუმცა, სუსტი ბრწყინვალებისა (9m,7) და პატარა დიამეტრის (მხოლოდ 0',7) გამო სტანდარტულ სამოყვარულო ტელესკოპებში, უმეტესწილად, მხოლოდ ნათელი ნისლოვანი ლაქა მოჩანს (სურათი 144).

სურ. 144. პლანეტური ნისლეული NGC 3242

ამ ნისლეულს ზედმეტსახელად "იუპიტერის აჩრდილს" უწოდებენ, რადგან სამოყვარულო ტელესკოპში ის შეიძლება იუპიტერსა და მის თანამგზავრებში აგვერიოს. 

No comments:

Post a Comment