ქალწული

  თანავარსკვლავედის მთავარი α ვარსკვლავი, სახელად სპიკა, რეგულზე ბევრად უფრო კაშკაშა, მსხვილი და ცხელია. მხოლოდ 600 მზე შექმნიდა ენერგიის ისეთ ნაკადს, რომელსაც ერთი სპიკა გამოასხივებს.

სურ. 120. ქალწულის თანავარსკვლავედის საინტერესო ობიექტები

სპიკა რეგულზე უფრო შორსაა, თითქმის 48 პს მანძილზე, მაგრამ მას ბრწყინვალებით მაინც აღემატება - 1^m,2. ტელესკოპში სპიკას გვერდით თანამგზავრები არ მოჩანს, თუმცა ფოტოელექტრული გაზომვები გვიჩვენებს ბრწყინვალების მკაცრად პერიოდულ რყევას, 0^m,1  ამპლიტუდით. სპიკა ბნელებადი ცვალებადია. მისი მჭიდრო კომპონენტების გარემოქცევის პერიოდი მხოლოდ 4 დღეა.

  ძალზე საინტერესო მნათობია ქალწულის γ (სურათი 121). ეს ორჯერადი ვარსკვლავი შედგება ტყუპი, მოყვითალო-მოთეთრო ვარსკვლავისაგან, რომელთა ფიზიკური მახასიათებლები თითქმის იდენტურია. მათ შორის კუთხური მანძილია 5"; ისინი ჯერ კიდევ 1718 წელს გამოიკვლია ბრადლეიმ. მას შემდეგ ვარსკვლავებმა თითქმის ორჯერ შემოუარეს გარს სიმძიმის საერთო ცენტრს, ვინაიდან მათი გარემოქცევის პერიოდი 172 წელიწადია. ვარსკვლავთა ცენტრები ერთმანეთს 44 ა.ე. მანძილით არიან დაშორებული და მზისგან თითქმის 10 პს მანძილზე იმყოფებიან.

სურ. 121. ქალწულის ორჯერადი γ ვარსკვლავის სისტემა ნიუტონის 6"f/8 ნიუტონის რეფლექტორში

  ქალწულის თანავარსკვლავედის ზედა ნაწილში, ცის იმ უბანში, რომელიც ε, δ. γ, η, β და ο ვარსკვლავებითაა შემოსაზღვრული, გალაქტიკების აურაცხელი რაოდენობა განთავსდება: მძლავრ ტელესკოპებში აქ "სისტემათა სისტემა" მოჩანს - გალაქტიკების გრანდიოზული ღრუბელი, რომელიც ორიათას ხუთასამდე "ვარსკვლავიერ კუნძულს" მოიცავს, ასე რომ წააგავს ჩვენს სისტემას (სურათი 122). ღრუბლის ცენტრი ჩვენგან 4 მილიონ პარსეკზეა, ხოლო თვით ღრუბელი, სახელგანთქმული "წითელი წანაცვლების" მიხედვით, 1200 კმ/წმ სიჩქარით გვშორდება!

სურ. 122. ქალწულის გალაქტიკური გროვა

  სამწუხაროა, მაგრამ ამ გალაქტიკებს შორის უკაშკაშეს სისტემასაც კი მხოლოდ  10^m  ინტეგრალური ბრწყინვალება აქვს, რის გამოც სამოყვარულო ტელესკოპებით მათზე დაკვირვება შეუძლებელია.